Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου 2014

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ-ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΧΡΕΩΝ

Δημοσιεύθηκε επιτέλους ο Κώδικας Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος για τις ρυθμίσεις χρεών ιδιωτών και επιχειρήσεων. 

Δυστυχώς ο Κώδικας με μια πρώτη ανάγνωση αποδεικνύεται ότι πρόκειται για ένα κείμενο που δείχνει ακατάσχετη φλυαρίααδύναμοάνευροχωρίς καμία σημαντική ρύθμιση,   χωρίς καμία σημαντική επίπτωση στις σχέσεις μεταξύ Τραπεζών και πιστωτών τους. Ένας Κώδικας που δείχνει να συντάχθηκε χωρίς αιτία και για χωρίς  σκοπό. 
            Ο Κώδικας δίνει την εντύπωση ότι συντάχθηκε από ανθρώπους που ελάχιστη σχέση έχουν      τόσο με τις Τράπεζες όσο και με τους καταναλωτές πιστωτές αλλά και με τις  πιστοδοτούμενες  επιχειρήσεις.
 Έπεσε τόσο μελάνι δημοσιογραφικό για τις  ρυθμίσεις που μοιάζει τραγέλαφος  το αποτέλεσμα. 
Αναλυτικότερα ο Κώδικας, ξεκινάει με τον ορισμό του Συνεργάσιμου δανειολήπτη έναντι των δανειστών του, όπου επιχειρείται η πλήρης παράδοση των προσωπικών στοιχείων επικοινωνίας του δανειολήπτη προς τις Τράπεζες, η οποία παράδοση μέχρι σήμερα αποδείχθηκε ότι αποτέλεσε ένα πολύτιμο στοιχείο του ενεργητικού των Τραπεζών καθώς τα στοιχεία αυτά βρίσκονται στα χέρια (με αδιαφανείς διαδικασίες), εταιριών ενημέρωσης οφειλών (εισπρακτικών εταιριών δηλαδή), εταιριών άλλων πιστωτών, εταιριών τηλεφωνίας και κάθε άλλου είδους εταιριών που προσπαθούν να πουλήσουν τα προϊόντα τους, χωρίς φυσικά τη συναίνεση  του πιστωτή, οδηγώντας τους απλούς καταναλωτές αλλά και τις επιχειρήσεις, σε απόγνωση αλλά και λάθος και παραπειστικές αγορές με αποτέλεσμα να αυξάνεται η υπερχρέωση τους. 
Ενώ δε προβλέπεται η τιμωρία των πιστωτών αν δεν συνεργασθούν  στο θέμα της παράδοσης των στοιχείων επικοινωνίας τους στις Τράπεζες, δεν προβλέπει   ο Κώδικας καμία κύρωση στις Τράπεζες για την περίπτωση που θα δώσουν τα στοιχεία τους σε τρίτουςπέρα από μια χαλαρή προτροπή προς «Τήρηση των αρχών   προστασίας των   προσωπικών δεδομένων του δανειολήπτη-φυσικού προσώπου και τις αρχές τις   εμπιστευτικότητας ως ο νόμος ορίζει» 
Ο οποίος νόμος όμως υπάρχει και τώρα (δεν χρειαζόταν να συνταχθεί ο Κώδικας για να ισχύει) και  παρόλα αυτά αποδείχθηκε αδύνατο να εφαρμοσθεί και να οδηγήσει σε τιμωρία των    Τραπεζών στις χιλιάδες περιπτώσεις που αυτός παραβιάσθηκε, πλην όμως οι καταναλωτές   δεν προσέφυγαν στα δικαστήρια για δικαίωσή τους, καθώς το κόστος είναι απαγορευτικό για τους περισσοτέρους και καθώς η διαδικασία Εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών στην Ελλάδα   αποτελεί ακόμη άπιαστη πραγματικότητα 
 Η Τράπεζα της   Ελλάδος δυστυχώς αποδείχθηκε αδύναμη όλες αυτές τις δεκαετίες της  λειτουργίας της να  παρέμβει αποτελεσματικά και να επιβάλει κυρώσεις. 
Να σημειώσουμε εδώ ότι και η απουσία Νομοθεσίας Συλλογικών Αποζημιώσεων   συντελεί ακόμη περισσότερο στην ασυδοσία των Τραπεζών στο θέμα των σχέσεων τους με τους πιστωτές. 
Ο Κώδικας συνεχίζει περιγράφοντας αναλυτικά τον τρόπο επικοινωνίας των Τραπεζών με τους πιστωτέςμέσα από ένα πλέγμα ρυθμίσεων που το μόνο που θα κάνει είναι να   αυξήσει την   εσωτερική γραφειοκρατία των Τραπεζών αλλά και την σύγχυση των πιστωτών για το τι ισχύει και τι όχι.     
 Mέχρι τώρα αποδείχθηκε ότι οι Τράπεζες και οι εταιρίες ενημέρωσης οφειλών   εκμεταλλευόμενες νέες νομοθεσίες και ρυθμίσεις,   εκμεταλλεύονται την ευκαιρία για να παραπλανήσουν  τους καταναλωτές και να τους οδηγήσουν σε λάθος επιλογές.                              
 Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η τροποποίηση του Ν3869/2010 μέσω του Ν 4161/2013, που προβλέπει ότι από την στιγμή της κατάθεσης Αίτησης στο Ειρηνοδικείο για δικαστική ρύθμιση   των οφειλών τους τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, είναι υποχρεωμένα να  καταβάλλουν   τουλάχιστον   το 10% της τελευταίας ενήμερης δόσης μέχρι να αποφασίσει το  Ειρηνοδικείο οριστικά (στην ορισθείσα δικάσιμο). 
Οι τράπεζες αλλά  και οι εντολοδόχες τους εταιρίες ενημέρωσης οφειλών, βρήκαν την ευκαιρία για να τρομοκρατούν τους καταναλωτές ισχυριζόμενες ότι είναι υποχρεωμένοι όλοι όσοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές να πληρώνουν το 10% της τελευταίας ενήμερης δόσης τους ανεξάρτητα αν έχουν προσφύγει στις ευεργετικές διατάξεις του Ν 3869/2010 για την ρύθμιση των οφειλών των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων.  
Παραβλέποντας μάλιστα την ρύθμιση του σχετικού Νόμου που προβλέπει ότι αν το υπερχρεωμένο φυσικό πρόσωπο αδυνατεί να καταβάλλει το 10% της τελευταίας ενήμερης δόσης, το επικαλείται στην αίτησή του προς το Ειρηνοδικείο του τόπου κατοικίας του και αποφασίζει   σχετικά ο/η Ειρηνοδίκης. 
Σχετική μάλιστα παραπειστική τακτική ακλούθησε και η μεγαλύτερη Τράπεζα της χώρας   αποδεικνύοντας ότι οι τράπεζες μόνο Ιδρύματα δεν είναι και ότι μάλλον ο Όρος «Τραπεζικό Ίδρυμα» σε προσπάθεια ευφημισμού παραπέμπει. 
Ο Κώδικας προβλέπει ακόμη την πρόταση κατάλληλων λύσεων στο δανειολήπτη καθώς και τη Διαδικασία εξέτασης ενστάσεων μέσα από την σύσταση μιας Επιτροπής Ενστάσεων που θα ορίσει κάθε Τράπεζα 
Μια Επιτροπή Ενστάσεων όμως η οποία αποτελείται αποκλειστικά από στελέχη της κάθε Τράπεζας τα όποια για προφανείς λογούς θα εξυπηρετήσουν τα μικροσυμφέροντα της Τράπεζας και όχι την κάλυψη των πραγματικών οικονομικών δυνατοτήτων των πιστωτών. 
Μια Επιτροπή Ενστάσεων από την όποια απουσιάζουν Συνήγοροι των πιστωτών, Καταναλωτικές Οργανώσεις,    Επαγγελματικά Επιμελητήριαή έστω η Τράπεζα της Ελλάδος. 
Ορίζεται μάλιστα ότι η σχετική Επιτροπή Ενστάσεων είναι υποχρεωμένη   να απαντάει   εγγράφως    μέσα σε τρεις μήνες, το οποίο θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια   στην σύνταξη   τυποποιημένων απορριπτικών απαντήσεων δεδομένου του πλήθους των υποθέσεων    που θα καλείται να επιλύσει. 
Ο Κώδικας μάλιστα ορίζει ότι ο δανειολήπτης μπορεί να προσφύγει στη   διαδικασία της     Επιτροπής Ενστάσεων μόνο μια φορά, με αποτέλεσμα αν μια νέα πρόταση για ρύθμιση από τις Τράπεζες θεωρεί ότι είναι ανέφικτο να την ακολουθήσει, του είναι αδύνατο να προσφύγει κάπου   προκειμένου να πετύχει μια ρύθμιση που θα είναι πιο κοντά στις οικονομικές του δυνατότητες. 

Το πλέον έωλο του Κώδικα αποτελεί το άρθρο Η2 που ορίζει ότι : «Η Τράπεζα της Ελλάδος παρακολουθεί και ελέγχει: α) τον τρόπο εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας και β) την πλήρη και αποτελεσματική θέσπιση συστημάτων, απαιτεί τα απαραίτητα κατά την κρίση της διορθωτικά μέτρα και επιβάλλει τις κατά νόμο κυρώσεις: α) σε περίπτωση συστηματικής μη εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας και β) στις περιπτώσεις διαπίστωσης αδυναμιών των συστημάτων» 
Και αμέσως παρακάτω στο άρθρο Η3 ορίζει ότι«Σε κάθε περίπτωση η Τράπεζα της Ελλάδος δεν επιλαμβάνεται εξατομικευμένων διαφορών που προκύπτουν μεταξύ δανειστών και οφειλετών που προκύπτουν από την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας.», χωρίς να ορίζεται ποιος θα είναι αρμόδιος να επιλύει αυτές τις διαφορές και με ποια διαδικασίααφήνοντας στην ουσία την εφαρμογή του Κώδικα στην καλή πρόθεση των Τραπεζών και με αυτόν τον τρόπο μηδενίζοντας και καθιστώντας τον ανίσχυρο και ως εκ τούτου ανεφάρμοστο. 

Το μόνο θετικό του Κώδικα φαίνεται να είναι το άρθρο Η1 το οποίο ορίζει ότι: «Οι διατάξεις του Κώδικα που αφορούν τα στάδια 4 και 5 και την ενότητα Ζ δεν εφαρμόζονται εάν ο δανειολήπτης επιλέξει εξωδικαστική επίλυση της οφειλής με διαμεσολαβητή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη νομοθεσία ή επιδιώξει, μετά τη θέση σε ισχύ του Κώδικα, την προστασία άλλων νομικών διατάξεων, ανεξαρτήτως εάν οι εν λόγω διατάξεις επιφυλάσσουν σε δάνειο ή δανειολήπτη μεταχείριση ευνοϊκότερη ή μη σε σχέση με αυτήν που προβλέπεται από τις διατάξεις του παρόντος» 
Με απλά λόγια αυτό σημαίνει ότι τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα  εξακολουθούν   να    έχουν την δυνατότητα να προσφύγουν στον Νόμο 3869/2010 όπως αυτός τροποποιήθηκε με το άρθρο 85 του Νόμου 3996/2011 με τον Νόμο 4161/2013. 
Η προσφυγή στον παραπάνω Νόμο μας έδωσε χιλιάδες αποφάσεις στα   Ειρηνοδικεία όλης    της χώραςαποφάσεις οι οποίες στην συντριπτική τους πλειοψηφία δεν χρειάστηκε να υποβάλλουν τους δανειολήπτες στην διαδικασία της Έφεσης καθώς ήταν σύμφωνες με τις οικονομικές   τους  δυνατότητες
Οι Ειρηνοδίκες όλης της χώρας αποτελούν ίσως την μοναδική δύναμη που είναι ικανή     να αποτρέψει την πλήρη οικονομική, ψυχολογική και κοινωνική κατάρρευση της συντριπτικής πλειοψηφίας των δανειοληπτών οι όποιοι βρίσκονται σε απόγνωση. 
Καλούμε τους καταναλωτές να έχουν εμπιστοσύνη στις αποφάσεις των Ειρηνοδικείωνείτε   προσφεύγουν Αυτοπροσώπως σε αυτά, είτε με την Διαδικασία της Δωρεάν Νομικής Βοήθειας   του Νόμου 3226/2004, είτε με την συνδρομή της Ένωσης Καταναλωτών στην όποια   είναι  μέλη,   είτε με τον Συνήγορο τους. 
Επιπλέον καλούμε την πολιτεία να κάνει τις διαδικασίες του Ν3869/2010 απλούστερες   προκειμένου  να αποσυμφορηθουν τα δικαστήριαενισχύοντας την υποχρεωτικότητα   της   διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης των οφειλών με διαμεσολάβηση της επιλογής των πολιτών, αλλά και τον καθορισμό συγκεκριμένων μοντέλων ρύθμισης των οφειλών των   υπερχρεωμένων   τα όποια θα μπορέσουν να επιλύσουν το μεγαλύτερο μέρος των στοχαζόμενων μέχρι σήμερα υποθέσεων στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας, από το στάδιο μάλιστα είτε της εξωδικαστικής επίλυσης   διαφορών είτε το στάδιο του προδικαστικού συμβιβασμού του Ν 3869/2010 όπως αυτός   τροποποιήθηκε με τον 4161/2013. 

(Αναλυτικά ο Κώδικας στον σύνδεσμο της Τράπεζας της Ελλάδος : http://www.bankofgreece.gr/BoGDocuments/%CE%95%CE%A0%CE%91%CE%98%20116_1_2014_%CE%9A%CF%8E%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%82%20%CE%94%CE%B5%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CF%82.pdf)